İngiltere Başbakanı Rishi Sunak, Avrupa Birliği (AB) ile gerginliğe neden olan Kuzey İrlanda Protokolü’nde ülkesinin tercihinin, “Birlik’le müzakere edilmiş bir çözüm” olduğunu bildirdi.
Sunak, Blackpool kentinde düzenlenen 38. İngiliz-İrlanda Kurulu kapsamında İrlanda Başbakanı Michael Martin’le bir araya geldi.
Başbakanlık Ofisi 10 Numara’dan görüşmeye ait yapılan açıklamaya nazaran, Sunak, bilhassa Rusya’nın Ukrayna’daki saldırganlığı ve buna bağlı güç krizi karşısında, ülkesi ve İrlanda’nın ortak çıkarına ilişkin yakın çalışma ve bağları derinleştirme konusundaki kararlılığını dile getirdi.
Görüşmede, İngiltere Başbakanı Sunak, Belfast (Hayırlı Cuma) Anlaşması’nı tüm boyutlarıyla destekleme konusundaki kesin kararlılığını yineledi.
Başbakan Sunak, AB’yle gerginliğe neden olan Kuzey İrlanda Protokolü’nde ülkesinin güçlü tercihinin Birlik’le müzakere edilmiş bir çözüm olduğunu vurguladı.
İngiltere Başbakanı Sunak, ayrıca, Brexit anlaşmasının bir parçası olan Kuzey İrlanda Protokolü’ne ait rastgele bir muahedenin, protokolün neden olduğu tüm problemleri çözmesi gerektiğini, lakin esneklik ve pragmatizm umduğunu lisana getirdi.
“Kuzey İrlanda’daki halk ve işletmeler, anlaşmaya varılmış çözümler istiyor”
İrlanda Başbakanı Martin de görüşmenin akabinde yaptığı açıklamada, İngiliz mevkidaşı Sunak’la Rusya-Ukrayna savaşı, ekonomi ve Kuzey İrlanda Protokolü konularını ele aldıklarını belirtti.
Martin, ayrıca, Kuzey İrlanda’daki halk ve işletmelerin, protokole ait sıkıntılar üzerinde mutabakata varılmış tahliller istedikleri konusunda çok net olduğunu ve artık bunu yapmanın vaktinin geldiğini tabir etti.
Tartışmalı Kuzey İrlanda Protokolü
Brexit mutabakatının bir modülü olan Kuzey İrlanda Protokolü, Birleşik Krallık’ın parçası olan Kuzey İrlanda ile AB üyesi İrlanda Cumhuriyeti arasındaki ticareti düzenliyor.
Protokole göre, Brexit’e karşın Kuzey İrlanda, AB’nin gümrük birliği kurallarına tabi olmaya devam ediyor. Birleşik Krallık’ın geri kalanıyla ticareti ise Kuzey İrlanda limanlarında gümrüğe tabi tutuluyor.
Katolik ayrılıkçılar ile İngiltere’yle birlik yanlısı Protestanlar ortasındaki savaşı sona erdiren Belfast Mutabakatı (Hayırlı Cuma Anlaşması) gereği, denetimlerin yapılabildiği fiziki bir kara hududu oluşturulamıyor. Bu yüzden denetimlerin lakin denizde yapılması kararlaştırılsa da uygulanmasında meseleler yaşanıyor.
İngiltere, ülkenin toprak bütünlüğünü tehdit ettiğini savunduğu protokolün geniş ölçüde değiştirilmesini istiyor. AB ise protokolün değiştirilmesine sıcak bakmıyor.
